NỘI DUNG
Tùy theo yêu cầu của loại mẫu thử, số lượng mẫu thử và phương pháp kiểm mà thiết kế phòng thí nghiệm vi sinh cho phù hợp. Việc bố trí và thiết sao cho an toàn, không nhiễm chéo và thuận lợi cho việc duy chuyển.
Các khu vực của phòng thí nghiệm
- Nơi nhận và bảo quản mẫu,
- Nơi chuẩn bị mẫu
- Cấy mẫu
- Ủ mẫu
- Cấy chuyển
- Bảo quản chủng đối chứng và các chủng khác;
- Chuẩn bị và khử trùng môi trường nuôi cấy và dụng cụ;
- Bảo quản môi trường nuôi cấy và thuốc thử;
- Khu vực chung: kho, phòng nhân viên, phòng thay đồ..
Các phòng có thể tích hợp với nhau miễn sau đảm bảo không có sự nhiễm chéo và theo một chiều.
Bố trí các khu vực phòng thí nghiệm vi sinh
Mục tiêu là để đảm bảo môi trường không được ảnh hưởng đến độ tin cậy của phép phân tích.
Chú ý vị trí đặt PTN sao cho tránh nguy cơ tạp nhiễm chéo. Các cách để đạt được mục tiêu đó là:
- Xây dựng phòng thử nghiệm theo nguyên tắc “đường một chiều”. (Đường đi của công đoạn này liên tiếp công đoạn kia).
- Tách riêng các hoạt động theo thời gian hoặc không gian
- Tránh các điều kiện vượt quá sự cho phép như: nhiệt độ, bụi, độ ẩm, hơi nước, tiếng ồn, độ rung v.v…
- Mặt bằng khu vực phải đủ rộng để giữ được vệ sinh và ngăn nắp. Cần có không gian tương xứng với khối lượng phân tích, xử lý và tổ chức bên trong của phòng thử nghiệm.
Yêu cầu lắp đặt phòng thí nghiệm vi sinh
- Tường, trần và sàn nhà phải nhẵn, dễ rửa và chịu được các chất tẩy rửa và các chất khử trùng dùng trong phòng thử nghiệm.
- Sàn nhà không được trơn.
- Không để các đường ống dẫn trên mặt đất đi ngang qua trừ khi chúng được bọc kín. Mọi cấu trúc nổi phía trên cần được bọc kín hoặc dễ làm vệ sinh định kỳ.
- Các cửa ra vào và cửa sổ cần được đóng kín khi đang tiến hành thử để ngăn gió lùa. Ngoài ra, chúng phải được thiết kế sao cho chống được bụi bám và dễ lau rửa. Nhiệt độ môi trường xung quanh và chất lượng không khí cần tương thích với các phép thử. Để thực hiện điều này nên dùng hệ thống lọc không khí đi vào và đi ra.
- Lắp hệ thống bảo vệ tránh bụi từ khu vực xử lý môi trường nuôi cấy khô, mẫu dạng bụi hoặc dạng bột.
- Khi phép thử được tiến hành trong môi trường ít bị nhiễm bẩn, thì phòng thử nghiệm phải được trang bị đặc biệt, với một tủ cấy thổi không khí sạch và/ hoặc một tủ an toàn.
- Môi trường PTN được bảo vệ chống bức xạ bằng cách sử dụng cửa chớp hoặc các tấm thủy tinh đã xử lý. Không nên sử dụng các rèm che phía trong vì khó làm vệ sinh và trở thành nguồn tích bụi.
- Mặt bàn và bằng vật liệu nhẵn trơn, không thấm, dễ làm sạch và khử trùng.
- Các thiết bị có thể di chuyển được để thuận tiện cho việc lau rửa sàn nhà
- Các trang thiết bị, các tài liệu không sử dụng thường xuyên không để trong khu vực thử nghiệm;
- Ánh sáng đầy đủ trong mọi bộ phận của phòng thử nghiệm
Cần tư vấn thiết kế phòng vi sinh hay tư vấn ISO 17025 mời gọi 0919099 777
Chức năng của các khu vực
Diện tích (m2) | Chức năng | Yêu cầu |
Phòng nhận và chuẩn bị mẫu | Chuẩn bị mẫu trước khi cấy | Vệ sinh mặt bàn, sàn sau khi làm việc xong
Duy trì chất lượng không khí |
Phòng cấy | Cấy mẫu | Kiểm soát nhiệt độ và độ ẩm
Duy trì chất lượng không khí Trong quá trình cấy mẫu hạn chế người ra vào Sàn, mặt bàn làm việc vệ sinh hàng ngày |
Phòng pha môi trường | Chuẩn bị môi trường và lưu trữ môi trường | Kiểm soát nhiệt độ và độ ẩm
Duy trì chất lượng không khí Trong quá trình chuẩn bị môi trường hạn chế người ra vào Sàn, mặt bàn làm việc vệ sinh hàng ngày |
Phòng ủ | Ủ môi trường đã cấy | Nhiệt độ duy trì <30oC
Chất lượng không ít duy trì nhưng ít nghiệm ngặt hơn phòng cấy. |
Phòng cấy chuyển | Chuyển vi sinh vật đã nuôi cấy để test sinh hóa hoặc các công đoạn tiếp theo | Kiểm soát nhiệt độ và độ ẩm
Duy trì chất lượng không khí Trong quá trình cấy chuyển hạn chế người ra vào Sàn, mặt bàn làm việc vệ sinh hàng ngày |
Phòng rửa | Vệ sinh dụng cụ | Vệ sinh hàng ngày
Loại bỏ các chất thải hàng ngày |
Phòng nhân viên | Nơi làm việc của nhân viên | Lưu trữ các hồ sơ, tài liệu
Bàn làm việc |
Kho | lưu trữ | Có phân biệt vật dụng và nơi lưu trữ
Đảm bảo bảo nhiệt độ và sự thông thoáng |
Xem thêm quản lý chất thải phòng vi sinh
Xem thêm sơ đồ thiết kế phòng thí nghiệm vi sinh tại đây